Kripto Sözlüğü

Merkezi Olmayan Otonom Organizasyon (DAO) Nedir?

DAO ya da Merkezi Olmayan Otonom Organizasyon adından da anlaşılabileceği üzere merkezi ya da yöneticisi bulunmayan bir organizasyon sistemidir. DAO sistemleri günümüzde yaygın olarak kullanılır. Özellikle pandemi dönemi sonrasında geleneksel yönetim sistemlerinin dezavantajları ortaya çıkmıştır. Bununla beraber DAO tabanlı sistemlerin avantajları, kolaylıkları göz önüne çıkmıştır. 

Günümüzde Merkezi Olmayan Otonom Organizasyon DAO tabanlı hareket eden ve işeyen birçok farklı oluşum bulunur. Bu organizasyon sistemi temel olarak  blok zinciri tabanlı çalışır. Temelinde bir akıllı sözleşme bulunan DAO sistemlerinde her bir üye diğerleri ile aynı statüde yer almaktadır. DAO tabanlı oluşumlar, fiziksel bir merkezleri olmayan, sadece internet üzerinden bağlanan, aynı amacı taşıyan, aynı oluşum altında yer alan organizasyonlar olarak nitelenebilir. Günümüzde DAO sistemi ile işleyen büyük ölçekli şirketler bulunmaktadır. 

DAO Nasıl İşler?

DAO sistemi kendine has özellikleri ve avantajları ile dikkat çeker. Bu yeni ve modern oluşum yöntemi blockchain tabanlı işlev gösterir. DAO sisteminin oluşturulması için ilk etapta bir akıllı sözleşmenin oluşturulması gereklidir. Bu akıllı sözleşme Ethereum  ağı üzerinden işlev gösterir. Akıllı sözleşmede organizasyona dair detaylı bilgiler yer alabilir. Oluşturulan akıllı sözleşme, elektronik imzalar ile beraber blok zinciri ağına yazılır. 

Akıllı sözleşmenin sonradan değiştirilmesi, maddelerin eklenmesi ya da çıkarılması mümkün değildir. Sözleşmenin eklenmesi sonrasında blok zinciri üzerinden organizasyon üyelerinin bir arada bulunduğu ağ oluşturulur. Bu ağ sistemi sayesinde organizasyon üyeleri  DAO yönetim tekniğinin avantajlarından faydalanabilir. DAO sistemi yasal olarak bazı endişeler uyandırsa da kullanımı her geçen gün artmaktadır. 

Analistler, DAO sisteminin zamanla geleneksel yönetim sistemlerinin yerini alacağını düşünmektedir. Zamanla devletlerin DAO sistemine özel düzenlemeler yapması olasıdır. Zira blok zinciri ve kripto paralar, ilk etapta  yasal olarak endişe uyandırmıştı. Fakat günümüzde devletler kripto para çeşitleri için farklı yasal paketler düzenlemektedir. 

DAO Sisteminin Avantajları Nelerdir?

DAO sisteminin başlıca avantajlarından bazıları şunlardır:

  • Merkeziyetsizdir. Merkezi Olmayan Otonom Organizasyon (DAO) yöntemi ile oluşturulan oluşumlarda merkez yoktur. Bu organizasyonlarda her üye dilediği bilgisayardan blockchain ağına katılarak DAO oluşumuna dahil olabilir. DAO sistemlerinin merkeziyetsiz olması bütün dünya çapında kullanılabilmesini sağlamıştır. Günümüzde yürütülen DAO sistemlerinin bütün dünyadan üyeleri bulunur. 
  • Merkeziyetsiz yönetim sayesinde  oluşumun siber saldırılara karşı direnç elde etmesini sağlar. DAO sisteminde herhangi bir merkez otorite olmadığından, siber saldırılar kelimenin tam anlamıyla hedefsiz kalır. DAO sistemlerine zarar vermek için her bir üyenin zarar görmesi ve işlevsiz kalması gereklidir. Fakat bu mümkün olsa bile, bütün bilgiler gelişmiş kriptografi yöntemleri ile blok zincirine kaydedilmektedir. Bu bilgileri silmek, değiştirmek  mümkün değildir. 
  • DAO organizasyonları sayesinde geleneksel oluşumlarda üyeler arası hiyerarşinin doğurduğu olumsuzluklar önlenir. Merkezi Olmayan Otonom Organizasyon (DAO)  sisteminde her bir üye aynı statüde yer alır. Organizasyon bünyesinde yapılacak herhangi bir işlem için her bir üyenin onay vermesi gerekir. 

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Bildir
guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments
Başa dön tuşu
0
Would love your thoughts, please comment.x